Posted in Մայրենի

Լեզվական աշխատանք (Ուրիշի ուղղակի խոսքի կետադրություն)

1. Գտեք նախադասությունների կոչականները և կետադրեք:

-Ես քեզ երբեք չեմ ների, Մարկոս, քո այդ վատ արարքը չեմ մոռանա:

Աղջիկներ, մի քնաի վայրկյանից ավարտում եմ աշատանքս և կգամ ձեզ հետ:

– Դուք ամեն ինչ մոռացության եք տվել, անամոթներ:

– Միայնակ զբոսնում ես փոքրիկ, միթե չես վախենում ավազակներից:

Սրիկաներ, այդ ամենի համար դուք դեռ պատասխան եք տալու:

2. Ուրիշի ուղղակի խոսք կետադրեք:

Գորտեր հպարտ հայտատարեցին.
Մեր ճահիճից լավ տեղ աշխարհում չկա:

Տղան ծնողներին ասաց.
Ես գնալու եմ հեռու երկիր և վերադառնալու եմ 10 տարուց:

Ուսուցիչը զգուշացրեց սովորողներին.
Եթե դուք շարունակեն ձեզ անկարգ պահել, խիստ նկատողություն կստանաք:

Ոստիկանը կանգնեցրեց վարորդին և տեղեկացրեց.
Դուք գերեզանցել եք մեքենայի արագույթունը, որի համար պետք է տուգանվեք:

3. Հեղինակի խոսքը դրեք ուրիշի ուղղակի խոսքի սկզբում, մեջտեղում, վերջում և կետադրեք:

Նապաստակները սարսափած ասացին

Մոտերքում գայլ է հայտնվել, շտապեք ձեր ձագուկներին թաքցնել բներում:

Մոտերքում գայլ է հայտնվել,-  նապաստակները սարսափած ասացին,- շտապեք ձեր ձագուկներին թաքցնել բներում:

Մոտերքում գայլ է հայտնվել, շտապեք ձեր ձագուկներին թաքցնել բներում,- նապաստակները սարսափած ասացին։

Թռչունները երգում էին

Շուտով գալու է գարունը, այլևս սառը ձյան տակ հացի փշուրներ չենք փնտրելու:

Շուտով գալու է գարունը,- թռչունները երգում էին,- այլևս սառը ձյան տակ հացի փշուրներ չենք փնտրելու:

Շուտով գալու է գարունը, այլևս սառը ձյան տակ հացի փշուրներ չենք փնտրելու,- թռչունները երգում էին։

Քույրը եղբորն ասաց

Այլևս չեմ օգնելու քեզ կատարել դասերդ, դու մեծ տղա ես և կարող ես ինքնուրույն ամեն ինչ հասկանալ:

Այլևս չեմ օգնելու քեզ կատարել դասերդ,- քույրը եղբորն ասաց,- դու մեծ տղա ես և կարող ես ինքնուրույն ամեն ինչ հասկանալ:

Այլևս չեմ օգնելու քեզ կատարել դասերդ, դու մեծ տղա ես և կարող ես ինքնուրույն ամեն ինչ հասկանալ,- քույրը եղբորն ասաց։

Posted in Մայրենի

Լեզվական աշխատանք ստորակետ 2

1. Կետադրեք տեքստը

Նրա հայրենիքը եղել  է բարձրաբերձ, անառիկ Սասունը: Այդ խուլ, հեռավոր ու հիասքանչ երկրի մոռացված անկյունը, որտեղ ձորերը  դառնում են անդունդներ: Տաք դաշտերում վտակների ափերին աճում են վայրի խաղողը, տանձ, և մարդը երբեք չի տեսնում դրանց բերքը, որովհետև արջերն ավելի շուտ են գտնում դրանք: Այստեղ աճում է նաև վայրի հոնը, թուզը, որը քաղցր է ու անուշահամ: Իսկ բարձրերում, որտեղ ցրված էին աղքատ տնակները, ցանում էին կորեկ ու վաղահաս ցորեն:

2. Երբ է և, ու շաղկապներից առաջ դրվում ստորակետ:

Շաղկապներից ու-ից և և-ից առաջ դրվում է ստորակետ, երբ նախադասության գործողություն փոխվում է:

3. Գտեք նախադասության ենթական:

Աշնանը, բերքահավաքի ժամանակ, մարդիկ արտերը եզրին խարույկ էին վառում:

Գիշերները արջերը  կարող են տրորել կորեկը:

Ընկույզի մեծությամբ կարկուտը ջարդել է այդ մարդու տանիքը:

Բոլորի համար անսպասելի պայթեց պատերազմը:

 Վերցնելով կնոջն ու աղջկան,Հազրոն հասավ ինչոր հարթավայր

4. Գտեք նախադասությունների շաղկապները, ընդգծեք, դրանցից առաջ դրեք ստորակետ:

Մարդիկ փախչում էին, որովհետև լսել էին պատերազմի լուրը:

Հեռուներից եկել էին երկու կին ովեքր իրենց հետ բերել էին տարբեր զարմանալի առարկաներ:

Նրանք մոռացել էին ընկերոջ մասին, բայց ընկերը նրանց ներեց:

Քամին պոկում էր ծառի վերջին տերևները, և աշունը դանդաղ զիջում էր իր տեղը ձմռանը:

Նրանք ավարտեցին իրենց աշխատանքը հավաքեցին գործիքները և լուռ հեռացան:

Մենք չենք անհանգստացնի քեզ, քանի որ դու ամենից լավ աշխատողն ես:

Posted in Մայրենի

Տաճարի բացումը

Հազար մեկ թվականի աշնանամուտին Անի քաղաքը ցնծության մեջ էր: Տրդատ ճարտարապետն ավարտել էր Անիի մայր տաճարի կառուցումը: Գագիկ արքայի հրավերով եկել էին հայոց աշխարհի բոլոր իշխաններն ու հոգեվորակնները, որպեզի մասնակից լինեն տաճարի օծմանը: Հոյակերտ, վայլչատես տաճարը կանգնել էր իր բարձրաբերձ կամարներով ու զարդարում խորանով: Տաճարի գլուխը ձուրվել էր ամպերին: Լուսարձակ ջահերի թռթռացող լույսը նման էր երաժշտական ելևեջի: Նրբահույս քանդակների ու զարդանախշ սյուների վրա ծավալվող լույսը մի սրբազան խորհրդավորություն էր ստեղծում շուրջը: Այդ պահին զբեթն ասես լողում էր երկնքում, քանի որ շատ թեթև ու օդեղեն որ թրվում:

Posted in Մայրենի

Լեզվական աշխատանք, ստորակետ

1Գտնել նախադասության ենթակաները և ընդգծել:

Ա. Ծերունին մտավ լքված խրճիթը:

Բ. Կարինեն սիրում էր ճամփորդել:

Գ. Հավաքված կանանչից մի քանիսն մաքրում էին ձավարը:

Դ. Զորավարը հոգատար հայր էր:

2 .Կետադրեք նախադասությունները, ընդգծեք շաղկապները:

Փոքրիկ տղաները խաղում էին դրսում, իսկ աղջիկները տանն էին:

 Մարդիկ բակ դուրս եկան, երբ անձրևը կտրվեց:

Մայրիկը խիստ բարկացավ ու Անահիտը հուզված լաց եղավ:

Նա հոգնած էր, որովհետև ամբողջ օրն աշխատել էր:

Ոչ ոք չէր ցանկանում նրան օգնել, քանի որ ստախոս էր:

Արևը շողում էր և եղանակը տաք էր:

3. Կետադրեք նախադասությունները:

Գլխարկով մարդը մոտեցավ մեզ, ողջունեց, մեղմ ժպտաց ու առանց հրաժեշտ տալու հեռացավ:

Հարսանիքին հավաքվել էին աղքատ հարուստ, նշանավոր, անհայտ մարդիկ բոլորը պարում էի ուրախանում:

Մեքենայից դուրս եկան հորեղբայրս, մորեղբայրս, մայրիկս, պապիս ու տատիս, բայց հայրս չկար:

Նրանք զարմացած նայում էին այդ բարձրահասակ, շիկահեր, թիկնեղ, խիստ ու բարի դեմքով մարդուն ով բոլորին ժպտում էր:

Մենք նույնիսկ չէինք հիշում թե ինչպես դուրս եկանք փողոց և Արմենը արագ զանգահարեց հեռախոսով ինչ որ բան պատմեց ու զայրացած վազեց անհայտ ուղղությամբ:

Posted in Մայրենի

Երիտասարդ խեցգետինը

Լեզվական առաջադրանքներ

1. Տեքստի միջի կանաչով ընդգծված բառերից գտեք այս բառերին իմաստով հակառակ բառեր՝

Ողջույն-հրաժեշտ

Ծեր-երիտասարդ

Առաջ-ետ-ետ

Կարճ-երկար

Օտարներ-հարազատներ

Աղմկոտ-լուռ

Սխալ-իրավացի

Փոքր-մեծ

2.«Երիտասարդ խեցգետինը»ից գտեք այս բառերին իմաստով հակառակ բառեր՝

Ծերերիտասարդ

Առաջետ

Գտնել

Օտարհարազատ

Հանգստությունհոգնածությու

Այլանդակ

Մեղմորենխիստ

Վախկոտհպարտ

Թշնամիներհարազատներ

Փոքրմեծ

3. Գտեք յուրաքանչյուր բառաշարքում ավելորդ բառը:

Ա. Մրջյուն, սարդ, խեցգետին, լուսատիտիկ, կարիճ:

Բ. Հող, մասրենի, ավազ, քար, ջուր, կրակ:

Գ. Առավոտ, ծիածան, քամի, արթնանալ, աստղեր:

4. Շարունակեք նախադասությունները:

  • Մարդկանց ոտքերը նրա համար են, որ քայլեն:
  • Խեցգետինները հետհետ են քայլում, որովհետև առաջ-առաջ չեն կարողանում քայլել:
  • Մի մարդ լողալ չգիտեր, բայց մյուսը գիտի:
  • Խոտերը կանաչ գույն են, իսկ ծաղիկները գույնզգույն:
  • Լուսաբացին արևը շատ մեղմ է, քանի որ նոր է արթնացել:

Առաջադրանքներ տեքստի վերաբերյալ

  1. Բացատրիր հետևյալ միտքը՝ ամեն ինչ էլ կարելի է սովորել, եթե շատ ուզես:

Եթե մի քիչ չարչարվես, քո ուզածին կհասնես:

  • Բնութագրեք երիտասարդ խեցգետնին:

Նա շատ էր ուզում առաջ-առաջ քայլեր և նա սովորեց առաջ առաջ քայլել:

  • Ինչո՞վ էր նա տարբերվում մյուս խեցգետիններից:

Նա առաջ-առաջ էր քայլում իսկ մյուս խեցգետինները հետ-հետ:

  • Քո կարծիքով ինչո՞ւ էին բոլորը զարմանում երիտասարդ խեցգետնի վրա և ծաղրում նրան:

Իմ կարծիքով նրան ծաղրում էին, որովհետև նա առաջ-առաջ էր քայլում:

  • Եթե համեմատելու լինենք երիտասարդ խեցգետնին և մյուսներին, բնավորության ի՞նչ կարևոր գիծ ուներ նա, որ մյուսները չունեին:

Նա չեր լսում իր մայրիկին և հայրիկին, դրահամար էլ տարբերվում է մյուսներից:

  • Ի՞նչ է սովորեցնում այս պատմվածքը:

Այս պատմվածքը սովորեցնում է, որ մի բան ուզում ես, պետք է մի քիչ չարչարվել: