Posted in Մայրենի

Մայրենի

1. Բառերը բաժանեք արմատների, ածանցների. Չմոռանաք հոդակապը:

Օրինակ՝ Մարդակեր =մարդ+ա+կեր

Դասացուցակ=դաս+ա+ցուցակ

մարդակեր=մարդ+ա+կեր

լուսամուտ=լուս+ա+մուտ

խոշորացույց=խոշոր+ա+ցույց

ցուցամատ=ցուց+ա+մատ

2. .  Կազմեք բառեր վատ, վարդ, մայր, հին, գիր բառերով:

Վատամարդ, վատախոս,

Վարդակակաչ, վարդասեր,

Մայրություն, մայրասեր,

Հնություն, հնասեր,

Գրասեր, գրագետ,

3. Ա խմբի բառերին միացրեք Բ խմբի ածանցները և ստացեք նոր բառեր:

Ա. Հաց, հայ, հնդիկ, հոտ, գոհ, գարուն

Բ. Եղեն, ան, դժային, ստան, ուհի

հացեղեն, հայուհի, հնդկաստան, հոտան, գոհան, գարնան,

Ա խմբին միացնելով  Բ խմբի բառերը ստացա ածանցավոր բառեր:

4. ան, ուհի, չ, դժ, ություն, ային ածանցներով և տրված արմատներով ստացեք որքան հնարավոր է շատ ածանցավոր բառեր:

Հայ-հայուհի, հայություն

Գեղեցիկ-գեղոցկւթյուն, գեղեցկուհի

Վրացի-վրացուհի, վրացություն

Բժիշկ-բժշկուհի, բժշկություն

Երգիչ-երգչաին, երգչուհի

Գույն-գունային,

Հնդիկ-հնկություն, հնդկուհի

Համ-անհամ,

Օգուտ-անօգուտ,

Լավ-լավություն,

Աշուն-աշնային,

Բարի-բարություն,

Չար-չարություն,

Հին-հնություն,

Գարուն-գարնային,

Հոտ-հոտան, հոտային

Քաղաք-քաղաքային, քաղաքություն

Դժգոհ,

Անհամ,

Անտուն,

Անսեր,

Անսիրտ,

Անհոտ,

Անգույն,

Անգիրք,

Անտեղ,

անօգուտ

Posted in Մայրենի

Մայրենի

  1. երից անջատեք նախածանցները:

Վերհանել, դժբախտ, անհնար, չկամ, չգալ, դժգոհ, անհեռատես:

  • Նախածանցներով ածանցավոր բառեր կազմեք:

Անհնար, չուտել, դժվար, վերելակ, արտ:

  • Բառերը բաժանեք արմատների, ածանցների և տեղավորեք աղյուսակում:

Բարձրաձայն, լավամարդ, անհանգիստ, լեզվանի, մարդկային, հեռագրատուն, լուսարձակ, բառ, պատուհան, հոգի, նավ, գալուստ, սառը, դանակ, գազանանոց, հողագուդ, բուժքույր, բժշկուհի:

պարզածանցավորբարդԲարդ ածանցավոր
Բառ Հոգի Նավ Գալուստ Սառը դանակԱնհանգիստ Լեզվանի մարդկայինԲարձրաձայն Լավամարդ Լուսարձակ Պատուհան Հողագուդ Բուժքույր բժշկուհիՀեռագրատուն գազանանոց
  • Պարզ բառերին արմատներ ավելացրեք և ստացեք բարդ բառեր:

Շուն-շնաձուկ

Գինի-գինետուն

Բույս-գուսակեր

Հույս-հուսահատ

տարի- տարեդարց

օր-օրացույց

Posted in Մայրենի

Մայրենի

Սևուկ ամպեր վար եկան
Օրան, օրան,
Սարի վրա շար եկան։
Ծագեց առավոտ
Պաղեց, սառավ օդ։

Այստեղ ասում է որ նամռոտ է:

Գոռաց երկինք, բուք արավ,
Հևաց, հևաց.
Ծերուկ երկիր սուգ արավ։
Ճաքեց հեռուն ամպ,
Երկիր դողացբա՛մբ։

Իսկ այս ասում է որ կայծակ է:  

Բողբոջ արև շող կապեց,
Դողաց, սողաց,
Արյունամպից քող կապեց։
Վառեց լեռան լանջ,
Լեռան ցավատանջ։

Այստեղ ասում է որ արըև ընկած է ամպերի և սարերի վրա:

Տեղաց անձրև մաղ տալով,
Մարմանդմարմանդ,
Հոգնած տերև շաղ տալով։
Երկիր քուն դրավ,
Եվ թռչուն թռավ։

Իսկ այստեղ ասում է որ մանր-մանր անձրև է գալիս և տերևներ է թափթփվում:

Հուզված առուն փախ տվավ
Սողունսողուն,
Ձորում մշուշ կախ տվավ։
Քամին ելավ վեր,
Արավ տարուբեր։

Այստեղ գրված է որ մշուշ էր և ուժեղ քամի:

Մոխիր ամպեր ժիր եկան
Դալուկ-դալուկ,
Սարի վրա ցիր եկան։
ՀալեՄայրենից աշուն օր
Կյանքիս սևավոր։

Իսկ էստեղ ասում է որ աշնան վերջն է:

Posted in Մայրենի

Մայրենի

1. Գտեք բառերի առաջին արմատները և գրեք, թե բառերում ինչ հնչյունափոխություն է կատարվել: Օրինակ՝ մկնիկ- մուկ- ու>ը

Մրոտ-մուր-ո>ու

Շնաձուկ-ձուկ-ն>ու

Հունաստան-հին-ու>ի

Ստախոս-սուտ-ա>ու

Մրգատու-միրգ-ա>ի

Սրբատեղի-սուրբ-ա>ու

Լրաբեր-լուր-ա>ու

Առվակ-առու-վ>ու

2. Բառերը վանկատեք:

Նապաստակ-նա-պաս-տակ

Ստեղնաշար-ստեղ-նա-շար

Ավտոմեքենա-ավ-տո-մե-քե-նա

Արշալույս-ար-շա-լույս

Զանգակ-զան-գակ

Դռնակ-դըռ-նակ

Հաշվել-հաշ-վել

Առագաստ-ա-ռա-զատ

Գետակ-գե-տակ

Ամաչկոտ-ա-մաչ-կոտ

Հիշել-հի-շել

Բարձրախոս-բար-ձրա-խոս

3. Բառերին այնպիսի մասինիկ ավելացրեք, որ բնակվելու տեղ ցույց տան և գրեք, թե ինչ հնչյուրափոխությունէ  կատարվում:

Հնդիկ-հնդկիաստան

Պարսիկ-պարսկաստան

Հույն-հունաստան

Ասորի-ասորեստան

4. Բառերը շեշտադրեք:

Աղավնի`,

Մայրի`կ,

Երազկո`տ,

Հեռու`,

Շնագա`յլ,

Դասագի`րք,

Մացառո`տ,

Շողարձա`կ,

Մայրամու`տ,

Լուսավո`ր,

Մենաստա`ն,

Լեռնայի`ն,

 Զինադադա`ր,

Ավտոմոբի`լ:

Posted in Մայրենի

Մայրենի

  1. Ըստ տեքստի բնութագրեք Կոմիտասին:

Իմ կարծիքով կոմիտասը շատ բարի է, որովհետև նա բակում մի դրամապատնակ տեսավ և մեջը ընդամենը 10 ֆրանկ և այտ դրամապանակը հին և մաշված էր և այդվախտ նա հասկացավ որ դա աղքաթի դրամապանակ է: Երբ նա տեսավ որ դրամապանակի մեջ 10 ֆրանկ է նա որոշեց իր գրպանից գումար ավելացրեց: Կոմիտասը հանդիպեց մի կնոջը, որը լաց էր լինում Կոմիտասը հարցրեց ինջի եք լաց լինում իսկ այդ կինը ասաց որ դրամապանակսեմ կորցրել, իսկ այդ վախտ Կոմիտասը դրամապանակը տվեց կնոջը նա չթողեց որ այդ կինը դրամապանակը բացի:          Կինն էլ շնորակալություն հայտնեց Կոմիտասից:

  • Դուրս գրեք պատմվածքի ձեր կարծիքով ամենակարևոր հատվածը:

Ինձ համար ամենակարևոր հատվածը որ Կոմիտասը այդ կնոչ դրամապանակի մեջ իր գրպանի միջից գումար դրեց այդ դրամապանակի մեջ:

Posted in Մայրենի

Առաջադրանքներ

Բանաստեղծության միջից դուրս գրեք այն հատվածը, որտեղ նկարագրված է արևածագը:

Բողբոջ արև շող կապեց,
Դողաց, սողաց,
Արյուն-ամպից քող կապեց։
Վառեց լեռան լանջ,
Լեռան ցավատանջ։

  • Բանաստեղծության ո՛ր հատվածներից եք հասկանում, որ աշուն է: գունավորեք այդ հատվածները:

Հալեց աշուն օր
Կյանքիս սևավոր։

Ձորում մշուշ կախ տվավ։
Քամին ելավ վեր,
Արավ տարուբեր։

Տեղաց անձրև մաղ տալով,
Մարմանդ-մարմանդ,
Հոգնած տերև շաղ տալով։

Սևուկ ամպեր վար եկան
Օրան, օրան,
Սարի վրա շար եկան։

  • Բանաստեղծության մեջ գտեք և մեկ բառով բացատրեք հետևյալ արտահայտությունները՝

ցիր եկան-ցվրվել

կախ տվավ-կախեց

փախ տվավ-փախնել

քուն դրավ-քնեց

վար եկան-իջան

շող կապեց-շողաց

Posted in Մայրենի

Մայրենի

1. Գտեք սխալ շեշտադրված բառերը և կարմիր գույնով ուղղեք:

Ա. Կաղի´ն, մանչո´ւկ,լարախա´ղաց, վարդակա՛կաչ:

Բ. Մանուշա´կ, որսաշո´ւն, մր´գատու, լայնէկրա´ն

Գ. Պարտե´զ, ճապոնիա´, գաթա´, երեխա´

Դ. Դասագիրք´, սուսուփո´ւս, նրբերշիկ´, դասաժա´մ:

2. Հետևյալ բառերին վերջից ավելացրեք նոր մասնիկներ և գրեք, թե բառն ինչ փոփոխության ենթարկվեց:

Ձու-ձկնիկ-ի

Միս-միսիկ-կ

Տեր-տիր-ի

Մութ-միթ-ի

Սուտ-ստել-ե

Միրգ-մրգեր-ե

Լիքը-լաք-ա

3. Գտեք բառերի առաջին արմատները և գրեք, թե բառերում ինչ հնչյունափոխություն է կատարվել: Օրինակ՝ մկնիկ- մուկ- ու>ը

Գունավոր-գույնն-ն>յ

Հուսահատ-հույս-ս>յ

Տնակ-տուն-ա>ու

Գնացուցակ-գին-ու>ի

Սիրահարվել-սեր-ի>ե

Ձկնորս-ձուկ-ն>ու

Շրթներկ-շուրթ-ն>ու

Գնդակ-գունդ-ն>ու

Գրամեքենա-մեքենա-գ>մ

Ընկուզենի-ընկույզ-ու>ե

Լուսամուտ-լույս-ա>յ

Այգեպան-այգի-ե>ի

Posted in Մայրենի

Մայրենի

  1. Տեքստի անծանոթ բառերը դուրս գրեք, բառարանի օգնությամբ բացատրեք և սովորեք:

Ինձ համար անծանոթ բառ չկար

  • Մգեցրած բառերը վանկատեք, ուշադրություն դարձրեք գաղտնավանկի Ըին:

Բարձրացրեց-բար-ձը-րաց-րեց

Գրպանները-գըր-պան-նե-րը

Վնգստում-վըն-գըս-տում

Շրջադարձումշըր-ձա-դար-ձում

Սոված-սո-ված

Խորքում-խոր-քում

Շփեց-շը-փեց

Մարդու-մար-դու

Թատրոնի-թա-տրո-նի

Ջարդում-ջար-դում

Գրպանեց-գըր-պա-նեց

Ցտեսություն-ցը-տե-սու-թյուն:

  • Պատմվածքից դուրս գրեք 7 բառ, որոնց հնչյուններն ու տառերը քանակով չեն ահմապատասխանում:

չափչփում– 7 տառ, 8 հնչյուն
մտածեց– 6 տառ, 7 հնչյուն

շփեց– 4 տառ, 5 հնչյուն

գրպանները– 9 տառ, 10 հնչյունգնեց- 4 տառ, 5 հնչյուն
վնգստում- 7 տառ, 8 հնչյուն
նշմարեց- 7 տառ, 8 հնչյուն

Posted in Մայրենի

Մայրենի

1. Բառերն վանկատեք՝ ուշադրություն դարձնելով գաղտնավանկի ը-ին:

Մրգատու-մըր-գա-տու

Նրբերշիկ-նըրբ-եր-շիկ

Մշտաժպիտ-մըշ-տա-ժը-պիտ

Անսնունդ-ան-սը-նունդ

Փնտրել-փըն-տրել

Սրտատրոփ-սըր-տա-տը-րոփ

Մշտադալար-մըշ-տա-դա-լար

2. Գաղտնավանկ ունեցող բառերը դուրս գրեք:

Ակնոց, գընդակ, կախիչ, մատիտ, տղա, անգիր, վագըր, հալվա, մըտրակ, սուլիչ, անգլուխ, մտածել:

3. Վանկատեք բառերը

Օրինակ` հուսախաբ – հու-սա-խաբ

Հուսախաբ – հու-սա-խաբ

Բուսակեր – բու-սա-կեր

Սրբատաշ – սըր-բա-տաշ

Մսակեր – մը-սա-կեր

Լուսավոր – լու-սա-վոր

Մթնշաղ – մը-թըն-շաղ

Գրչաման – գը ր-չա-ման

Մեղվպահ-մեղ-վա-պահ

Շնաձուկ-շն-ա-ձուկ

Ծխապատ – ծը-խա-պատ

Լեզվակռիվ-լեզ-վա-կը-ռիվ

Ստախոս – սը-տա-խոս

Posted in Մայրենի

Առաջադրանքներ

  • Ուշադիր կարդա՛ և բառարանի օգնությամբ բացատրի’ր անծանոթ բառերն ու արտահայտությունները:

Ինձ համար այս պատմվացքի մեջ անծանոթ բառ չկար:

  • Յուլիսիսն բնութագրող հատվածներն առանձնացրո՛ւ:

Յուլիսիսն, հանկարծ կանգ առավ և գոռաց տղայի վրա.

– Յուլիսի՛ս, վազի՛ր, փախի՛ր։

Սակայն Յուլիսիսը տեղից չշարժվեց։ Նա ոչինչ չէր հասկանում։

  • Կարդա՛ և բացատրի՛ր ընդգծված հատվածները:

Տղաները մագլցում էին ցանկապատերով որ գնաին ծիրան քաղեն, բայց

նրանք չէին պատկերացնում որ հիմա ձմեռ է և ձմռանը ծառերը բերք չեն տալիս և նրանք չեն կարող ծիրան քաղեն:

  • Վերնագրի՛ր պատմության 2 հատվածները:

Ես այս պատմվածքի վերնագիրը կդնեի <<Ծեչ և հին ծառը>>

  • Տեքստից գտիր 10 բա, որոնց հնչյունների և տառերի քանակը չի համապատասխանում:

Այգի- 4 տառ 4 հնչյում

Ծիրան- 5 տառ 5 հնչյուն

Յուլիսիս- 7 տառ 7 հնչյուն

Միրգ- 4 տառ 4 հնչյում

Խակ- 3 տառ 3 հնչյուն

Ծառ- 3 տառ 3 հնչյուն

Կանաչ- 5 տառ 5 հնչյուն

Հասած- 5 տառ 5 հնչյուն

Լայոնել- 7 տառ 7 հնչյուն

Գողանալ- 7 տառ 7 հնչյուն

  • Համաձա՞յն եք այս մտքի հետ, ի՞նչ կավելացնեք սրան. «Քո կարծիքով, որտեղի՞ց է ծիրանը սնունդ առնում,— ասաց Օգին,— ջրից և անձրևից որ արդեն մեծ ծառ դառնա և վրան լիքը-լիքը համեղ ծիրաններ»։